01.03.2023r.
Mnogość surowców, jaką daje nam natura, pozwala na tworzenie nieskończonej ilości receptur kosmetycznych. Ważne aby się w tym nie pogubić i tworząc nowy kosmetyk dobrać jego skład w sposób zrównoważony, skuteczny oraz bezpieczny. Aby zrobić to odpowiednio, producenci i technolodzy muszą łączyć wiedzę chemiczną z wiedzą o roślinach, surowcach roślinnych i ich działaniu. Szczególnie ma to znaczenie w przypadku powstawania receptur dla kosmetyków naturalnych. Wynika to z faktu, że w kosmetykach tych zawarta jest duża koncentracja substancji biologicznie czynnych. Składniki te regenerują skórę, pobudzając ją do samoregulacji. Nierzadko działają również leczniczo.
Jak wybierać naturalne kosmetyki ze względu na skład?
Najcenniejsze związki aktywne w roślinach, biologicznie czynne to: tłuszcze, flawonoidy, śluzy, barwniki roślinne takie jak np. antocyjany, karoteny i karotenoidy, składniki mineralne oraz witaminy.
Tłuszcze
Podobnie jak u zwierząt, w przypadku roślin tłuszcze stanowią substancje zapasowe. Gromadzone są zazwyczaj w nasionach i owocach. Nie rozpuszczają się w wodzie. Aby połączyć je w produktach kosmetycznych na bazie wody, takich jak np. balsam, krem, serum czy żel pod prysznic – konieczne jest dodanie do składu emulgatorów. Składniki te również mogą być pochodzenia naturalnego np. pochodne oliwy z oliwej, a pomagają w uzyskaniu aksamitnej i jednorodnej masy.
Najczęściej stosowanymi w kosmetykach tłuszczami roślinnymi są oleje i masła.
Flawonoidy
Są to fitozwiązki o niezwykle bogatym działaniu prozdrowotnym. Ich nazwa pochodzi od łacińskiego słowa flavus, oznaczającego „żółty”. To one, gromadząc się w liściach, kwiatach i owocach (głównie w tkance zewnętrznej – skórce), nadają im barwę, a często również smak i zapach. Chronią rośliny przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego, bronią przed owadami, grzybami, a także pełnią funkcje hormonów i regulatorów wzrostu. Stosowane w kosmetykach, głównie balsamach do ciała, neutralizują wolne rodniki i wzmacniają odporność drobnych ścianek krwionośnych na uszkodzenia. Wspomagają także funkcje ochronne skóry, broniąc ją przed szkodliwym wpływem promieniowania UV. Należy ich szukać w ekstraktach z owoców takich jak np.: granat, marakuja, cytrusy, bądź kwiatach róży czy lotosu indyjskiego.
Barwniki roślinne
Jest to szeroka grupa. Zaliczyć możemy do niej m.in. karoteny i karotenoidy będące pomarańczowymi lub żółtymi barwnikami. Do najpopularniejszych należy beta-karoten, który chroni przed szkodliwym działaniem promieni UV i wyrównuje koloryt skóry. Inne cenne barwniki to krocyna występująca w szafranie o działaniu rozjaśniającym. Warto tez wspomnieć o antocyjanach będących świetnymi przeciwutleniaczami. Występują m.in. w kwiatach malwy czy jagodach.
Witaminy
Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ich dostarczenie może być zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne – poprzez skórę. Bardzo ważną rolę w kosmetologii odgrywają witaminy A, E, F. Istotną rolę odgrywa również wit. B3 inaczej oznaczana jako wit. PP. Jej aktywna forma to niacynamid, który jest cennym składnikiem w bazie kosmetyków. Uszczelnia barierę hydrolipidową skóry, zapobiegając jej wysuszeniu. Należy również wpomnieć o istotnym znaczeniu wit. C w produktach kosmetycznych oraz jej pochodnych takich jak np. Ascorbyl Palmitate, który jest jednym z najlepszych przeciwutleniaczy, który m.in. wspomaga proces syntezy kolagenu w skórze.
Bibliografia:
,,Roślinne surowce kosmetyczne” R.Czerpak, A.Jabłońska-Trypuć, Wrocław 2019
,,Kosmetyki Naturalne dla Ciebie” W.Mucha, Warszawa 2020
www.biotechnologia.pl
